Polyp dây thanh quản là những đoạn u nhỏ xuất hiện ở mặt trên bờ bên trong của ống thanh quản. Polyp thường có kích thước tương đương với hạt tấm hoặc hạt đậu xanh. Bệnh này có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, đặc biệt phổ biến ở người trưởng thành. Bệnh lý này ảnh hưởng trực tiếp đến giọng nói, và nếu không được điều trị một cách đầy đủ, có thể dẫn đến tình trạng khàn tiếng kéo dài. Cùng tìm hiểu nguy cơ tiềm ẩn của polyp thanh quản để rõ hơn về vấn đề này.
Polyp dây thanh là một khối u lành tính xuất hiện ở dây thanh, với kích thước có thể lớn hoặc nhỏ, có cuống hoặc không cuống, và có khả năng xuất huyết bên trong. Thường xuyên, nó gây ra sự biến đổi trong giọng nói ở mọi độ tuổi, đặc biệt là ở người trưởng thành.
Tác động của polyp dây thanh là làm cho giọng nói của người bệnh trở nên khàn tiếng liên tục và kéo dài. Mặc dù polyp dây thanh thực sự không phát triển thành u ác tính (ung thư), để có sự khẳng định chính xác, bác sĩ thường thực hiện việc cắt khối u và gửi vào phòng giải phẫu bệnh. Kết quả quan sát polyp dây thanh dưới kính hiển vi mới đặt ra xác nhận rằng nó không phải là tổn thương ác tính.
Phần lớn, bệnh polyp dây thanh quản xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
→ Viêm nhiễm cổ họng và sử dụng giọng nói quá mức: Nói nhiều, nói to kéo dài, hoặc lạm dụng giọng nói trong các nghề nghiệp như giáo viên, phát thanh viên, hướng dẫn viên du lịch có thể góp phần gây phù nề và tác động tiêu cực đến dây thanh, dẫn đến hình thành polyp.
→ Hút thuốc lá và tiêu thụ rượu bia: Những người thường xuyên hút thuốc lá và uống rượu bia có thể kích thích và tổn thương vùng họng và dây thanh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành polyp dây thanh quản.
→ Sự tổ chức biểu mô và niêm mạc thanh quản quá mức: Quá trình sản xuất hoặc liên kết biểu mô cũng như niêm mạc thanh quản quá mức có thể dẫn đến xuất hiện polyp.
→ Viêm thanh quản mạn tính kéo dài: Viêm thanh quản kéo dài có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện polyp dây thanh.
→ Kích thích cơ học và chảy máu: Sự kích thích cơ học, như tác động làm căng dây thanh quá mức, có thể gây vỡ mạch máu nhỏ, dẫn đến xuất hiện polyp.
→ Cảm lạnh hoặc viêm họng không được điều trị dứt điểm: Các bệnh nhân có thể phát triển polyp dây thanh quản sau những cơn cảm lạnh hoặc viêm họng nếu không được điều trị kịp thời và đầy đủ.
→ Thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ: Phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt thường trải qua thay đổi nội tiết tố, có thể tăng nguy cơ xuất hiện polyp dây thanh nếu kết hợp với việc sử dụng giọng nói mạnh mẽ và kéo dài.
Triệu chứng chính là khàn tiếng, xuất hiện ngay từ giai đoạn đầu. Nguyên nhân của tình trạng này là do hai dây thanh âm không khép kín, khiến cho dây thanh rung động không đều và dẫn đến hiện tượng khàn tiếng khi người bệnh nói.
Mức độ khàn tiếng phụ thuộc vào kích thước của polyp. Khi polyp càng lớn, khoảng hở thanh môn càng rộng, từ đó làm tăng mức độ khàn tiếng. Do đó, khi người bệnh nói, giọng khàn sẽ càng nặng.
Vì khàn tiếng, người bệnh sẽ phải nói mất hơi nhiều hơn, dẫn đến tình trạng mệt mỏi và hụt hơi. Ban đầu, khàn tiếng chỉ xuất hiện đôi lần, nhưng dần dần, nó sẽ trở nên liên tục. Mức độ nặng hay nhẹ của khàn tiếng phụ thuộc vào kích thước của polyp và mức độ suy giảm cơ bản của dây thanh.
Với polyp có chân, khi nói, polyp có thể di chuyển khi thanh môn đóng mở. Điều này khiến người bệnh cảm thấy vướng ở họng, như có sợi tóc hay vật gì đó cản trở. Cảm giác này càng nhiều khiến cho polyp trở nên phù nề hơn và giọng nói càng khàn.
Ngoài khàn tiếng, người bệnh cũng có thể trải qua tình trạng hụt hơi, mất hơi, và ho khan. Tuy nhiên, việc mất hẳn tiếng và khó thở thanh quản do polyp là rất hiếm.
Có thể thấy, hệ miễn dịch suy giảm là nguyên nhân cơ bản gây ra polyp dây thanh quản. Bệnh thường phổ biến trong nhóm người có công việc đòi hỏi sử dụng giọng nói nhiều, thường xuyên như MC, ca sĩ, và đặc biệt là giáo viên. Tuy nhiên, liệu polyp dây thanh quản có nguy hiểm không?
Theo lý giải của chuyên gia hàng đầu về hệ hô hấp, polyp dây thanh thường không mang theo nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng. Tuy nhiên, những triệu chứng do bệnh gây ra vẫn ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và công việc của người mắc, cụ thể như sau:
♦ Mất giọng: Trong trường hợp hạt xơ dây thanh phát triển nặng, tình trạng khản tiếng trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến mất giọng và khả năng giao tiếp. Điều này ảnh hưởng đến công việc, học tập và cuộc sống hàng ngày.
♦ Sưng họng và đau rát khi nuốt thức ăn: Người mắc polyp dây thanh quản thường gặp tình trạng sưng họng và cảm giác đau khi nuốt thức ăn.
♦ Biến chứng nghiêm trọng: Trong giai đoạn tiến triển, khản tiếng có thể trở nên nghiêm trọng và xuất hiện liên tục. Nguy cơ xuất hiện máu trong đờm, sưng họng, cổ mọc hạch có thể tăng lên. Thậm chí, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng đường thở và xuất huyết trong thanh quản.
♦ Ảnh hưởng đến chất lượng công việc: Đối với những người làm việc yêu cầu sử dụng giọng nói nhiều, polyp dây thanh quản không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn giảm hiệu suất công việc. Có nhiều trường hợp người mắc bệnh phải đối mặt với khả năng nghỉ việc do không thể đáp ứng yêu cầu công việc.
Không phải tất cả các trường hợp polyp dây thanh đều đòi hỏi can thiệp phẫu thuật. Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ và giai đoạn bệnh, do đó, bác sĩ sẽ đề xuất phương án thích hợp.
Khi polyp dây thanh mới xuất hiện và gây ra những triệu chứng nhẹ như giảm chất lượng giọng nói và khàn tiếng, bác sĩ có thể tư vấn điều trị nội khoa trước khi quyết định can thiệp phẫu thuật. Các biện pháp có thể bao gồm:
♦ Hạn chế sử dụng giọng nói lớn và lâu dài.
♦ Sử dụng thuốc kháng sinh và chống viêm.
Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật cắt polyp dây thanh. Quy trình này thường kéo dài khoảng 30 phút, trong đó bác sĩ sẽ loại bỏ toàn bộ polyp, kiểm soát chảy máu, và thường không gây ra nhiều biến chứng. Sau mổ 3 tuần, giọng nói của người bệnh thường hồi phục gần như bình thường, và việc kiểm tra nội soi cho thấy dây thanh không còn tổn thương từ polyp.
Sau khi phẫu thuật, việc chăm sóc đúng cách là quan trọng để giảm nguy cơ nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình hồi phục. Một số điều cần lưu ý bao gồm:
♦ Hạn chế nói chuyện ít nhất trong vòng 3 – 5 ngày đầu sau phẫu thuật.
♦ Tránh các hoạt động gây áp lực lên dây thanh như la hét, ca hát, tằng hắng, và ho khạc.
♦ Nghỉ ngơi đủ, duy trì chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, và tránh thức ăn có thể gây dị ứng.
♦ Kiêng thức uống có cồn và không hút thuốc lá.
♦ Tuân thủ đúng lịch trình uống thuốc và tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ.
Nguy cơ tiềm ẩn của polyp thanh quản cũng như việc điều trị thế nào đều được cập nhật trong bài viết trên đây. Nếu còn bất cứ câu hỏi hay thắc mắc nào liên quan đến việc khám chữa bệnh tai mũi họng vui lòng Bấm ngay vào khung chat cuối bài sẽ có chuyên gia Phòng khám Đa khoa Hoàn Cầu hỗ trợ kịp thời nhé!
*Lưu ý: Hiệu quả của việc điều trị còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người
nói về chúng tôi
